BẢO TÀNG BÁO CHÍ VIỆT NAM  

                                                                                                         Thanh Bền

1. Ngày 19/6/2020 tại Hà Nội, Bảo tàng Báo chí Việt Nam tổ chức Lễ Khai trương trưng bày Bảo tàng Báo chí Việt Nam. Đây là một trong những hoạt động kỷ niệm 95 năm Ngày báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2020) vô cùng ý nghĩa đối với giới báo chí và công chúng báo chí cả nước.

Dự lễ khai trương gồm các đồng chí: Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Đặng Thị Ngọc Thịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước; Vũ Đức Đam, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập báo Nhân dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cùng các đại biểu là các nhà báo lão thành, đại diện các bộ, ban ngành Trung ương và địa phương. Ở Thành phố Hồ Chí Minh có phu nhân nhà báo Trần Thanh Phương (báo Đại Đoàn Kết) và nhà báo Thanh Bền (Thông tấn xã Việt Nam) được mời dự.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

        Phu nhân nhà báo Trần Thanh Phương (báo Đại Đoàn Kết)

   và nhà báo Thanh Bền (Thông tấn xã Việt Nam) dự Lễ khai trương

     trưng bày Bảo tàng Báo chí Việt Nam tại Hà Nội, ngày 19/6/2020.

Phát biểu tại Lễ, đồng chí Thuận Hữu, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết: Khai trương trưng bày Bảo tàng Báo chí Việt Nam là sự kiện ý nghĩa diễn ra vào dịp kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Hội Nhà báo Việt Nam, 95 năm ngày Ngày báo chí cách mạng Việt Nam. Trong 3 năm qua, ngay từ khi ra đời, Bảo tàng đã tích cực nghiên cứu, sưu tầm, lưu giữ, khai thác một cách có hệ thống, khoa học các di sản báo chí để lại nhằm hoàn thành bước đầu không gian trưng bày, đáp ứng nguyện vọng bao lâu nay của nhiệm kỳ Ban chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam cũng như đông đảo các nhà báo và công chúng trên cả nước.

Tới đây, Bảo tàng Báo chí Việt Nam sẽ tiếp tục sưu tầm, nghiên cứu, chỉnh lý, bổ sung các nội dung trưng bày với những hiện vật, tư liệu đại diện cho nền báo chí hòa bình, nhân văn và tiến bộ, truyền tải sinh động, hấp dẫn, hiệu quả những thông điệp từ quá khứ, kêu gọi, nhắc nhở những người làm báo hôm nay và mai sau tiếp bước các thế hệ cha anh xây đắp truyền thống vẻ vang của báo chí nước nhà.

Cũng tại buổi lễ, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh đã kính chuển lời thăm hỏi, lời chúc mừng của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đến Hội Nhà báo Việt Nam. Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh tin tưởng và mong rằng, với những giá trị lưu giữ được, bảo tàng sẽ là nơi lưu giữ, trung tâm giáo dục truyền thống báo chí về tinh thần yêu nước, cách mạng, một trung tâm nghiệp vụ. Từ đó, bảo tàng sẽ đi vào hoạt động hiệu quả, không ngừng nâng cao chất lượng mọi mặt, bắt nhịp đời sống báo chí trong cả nước và trên thế giới.

Báo chí Việt Nam mà nòng cốt là báo chí cách mạng, trong suốt quá trình phát triển luôn đồng hành cùng lịch sử đất nước. là công cụ hữu hiệu mở mang dân trí, chấn hưng dân khí, cổ vũ tự cường dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội; là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; là nhân tố quan trọng góp phần xây dựng con người và văn hóa Việt Nam.

2. Xuất phát từ ý tưởng, tâm huyết gìn giữ, tôn vinh và phát huy mạnh mẽ truyền thống tốt đẹp đó của các thế hệ người làm báo Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam đã hoàn thiện Đề án xây dựng Bảo tàng Báo chí Việt Nam, bao gồm ba dự án thành phần là: Dự án trưng bày Bảo tàng, Dự án sưu tầm hiện vật và tài liệu, Dự án tuyển dụng và đào tạo nhân sự bảo tàng.

Ngày 21/8/2014, Đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Căn cứ đề nghị của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ xác định là “Bảo tàng chuyên ngành do Hội Nhà báo Việt Nam quản lý” và “bổ sung vào quy hoạch tổng thể hệ thống bảo tàng Việt Nam đến năm 2020” “Công văn số 1535/TTg-KGVX ngày 01/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ).

Từ tháng 8/2014 đến tháng 7/2017 là thời kỳ Ban quản lý các dự án thành phần Đề án xây dựng Bảo tàng Báo chí Việt Nam nỗ lực triển khai các hoạt động nghiên cứu, sưu tầm, xây dựng các bộ sưu tập hiện vật, tài liệu về báo chí và bước đầu xác lập kho cơ sỏ, hình thành bộ máy nhân sự để đáp ứng điều kiện thành lập bảo tàng theo quy định của Luật Di sản.

Ngày 28/7/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định số 1118/QĐ-TTg thành lập Bảo tàng Báo chí Việt Nam. Lễ công bố Quyết định và ra mắt Bảo tàng đã được tổ chức trọng thể ngày 16/8/2017.

Từ khi được thành lập đến nay, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã trải qua hơn 1.000 ngày để triển khai các dự án thành phần nói trên. Dự án sưu tầm tài liệu, hiện vật hiện đã và đang tiếp tục triển khai, đã sưu tầm trên 20.000 hiện vật, tài liệu được tập hợp và bảo quản tại Kho cơ sở của Bảo tàng. Trong số đó, đã có trên 700 hiện vật, tài liệu độc đáo, quý hiếm phản ánh những sự kiện quan trọng của lịch sử báo chí Việt Nam được nghiên cứu, lập hồ sơ, thẩm duyệt phục vụ trưng bày.

Dự án trưng bày triển khai đồng thời với dự án sưu tầm, đến nay đã hoàn tất thi công. Nội dung trưng bày gồm 5 phần thuộc 5 giai đoạn từ khởi thủy đến nay:

Phần 1: Báo chí Việt Nam giai đoạn 1865-1925

Phần 2: Báo chí Việt Nam giai đoạn 1925-1945

Phần 3: Báo chí Việt Nam giai đoạn 1945-1954

Phần 4: Báo chí Việt Nam giai đoạn 1954-1975

Phần 5: Báo chí Việt Nam giai đoạn 1975 đến nay.

3. Các không gian trưng bày được bố trí trên diện tích gần 1.500 m² và được khai thác triệt để trên các diện trưng bày khác nhau: trưng bày bằng giải pháp đồ họa trên đai vách; bằng hiện vật, tư liệu gốc và phục chế trong tủ, bục, giá, kệ, trục quay…; thông qua các giải pháp công nghệ phát thanh – truyền hình – số hóa để phục vụ tối đa nhu cầu công chúng đến với bảo tàng.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         Nhà báo lão thành Thanh Bền đứng bên cạnh chiếc loa to

        đặt ở bờ Bắc cầu Hiền Lương suốt 20 năm thời kỳ chống Mỹ.

Gian báo chí ở Hà Nội và các tỉnh miền Bắc, ấn tượng với chiếc loa to phát cực đại ở bờ Bắc cầu Hiền Lương suốt 20 năm, cần mẫn ngày đêm phát sang miền Nam thân yêu, thân mình loa còn mang nhiều vết đạn thù. Gian ở miền Nam, chủ yếu là ở Sài Gòn, nhiều nhất là báo chí thời kháng chiến, báo trong lòng địch, báo công khai ở Sài Gòn có cảm tình với cách mạng.

Số hiện vật của các nhà báo thời chống Mỹ, như: máy ảnh, máy quay phim, ragono (máy quay tay sạc điện để điện tin), bản đồ chiến sự cập nhật các mũi tiến quân của bộ đội Chiến dịch Hồ Chí Minh, sổ tay ghi chép của phóng viên, tài liệu học tập của trường Tuyên truyền báo chí miền Nam, radio phóng viên theo dõi tin tức thời sự, điện đài thời chiến thu gọn trong thùng đạn đại liên của Mỹ, v.v… Những hiện vật nay thành kỷ vật có linh hồn, khiến những người trực tiếp kháng chiến thấy như sống lại một thời hào hùng, lớp thanh niên chưa có dịp tham gia kháng chiến rất xúc động, tự hào về thời oanh liệt của dân tộc, của báo chí cách mạng Việt Nam.

Một số điểm nhấn trong các không gian trưng bày: hình tượng Bút sen ở gian khánh tiết, Bục kim cương ở gian 1865-1925, Báo Thanh Niên ở gian 1925-1945, Báo chí chiến khu ở gian 1945-1954, Làm báo dưới hầm gian 1954-1975; ba chủ đề trung tâm gian Báo chí đổi mới, hoặc khu vực trải nghiệm các loại hình báo điện tử, báo in, báo nói, báo hình; khu vực Tưởng niệm các nhà báo đã ngã xuống vì Tổ quốc và nhân dân, vì sự nghiệp báo chí Việt Nam./.

 

                                                                         T.B.

                                                (Nguyên phóng viên Thông tấn xã Giải Phóng)